وقتی مسیر راه توسط سپاه حر بر امام حسین علیهالسلام بسته شد، آن حضرت در جمع آنان سخنرانی کرد و خود را معرفی نمود و به نامههای کوفیان و عهدی که با امام بسته بودند اشاره کرد و در آخر آیه 10 سوره فتح را قرائت نمود: فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلى نَفْسِهِ: هرکس پیمانشکنی کند، تنها به زیان خود پیمان شکسته است. «نکث» به معنای شکستن و نقض کردن پیمان است؛ اصحاب جمل ـ که بیعت خود با امیرالمؤمنین علیهالسلام را شکستند و به مصاف آن حضرت رفتند ـ به همین دلیل ناکثین خوانده شدهاند؛ این آیه در مورد بیعت رضوان نازلشده است و اشاره به بیعت اصحاب پیامبر خدا و عهدی که با ایشان بستند ـ مبنی بر اینکه تا پای جان از پیامبر خدا دفاع کنند ـ دارد؛ امام با خواندن این آیه، نکات مهمی را به حر و اصحابش گوشزد کرد: اولاً: بیعت امروز با امام حسین علیهالسلام نظیر بیعت اصحاب با پیامبر خدا و به یک معنا همان بیعت با خداست و به تعبیر ابتدای همین آیه: بهیقین کسانى که با تو بیعت مى کنند، جز این نیست که با خدا بیعت مى کنند. ثانیاً: عهدشکنی در این بیعت، به معنای خودشکنی است و عاقبتی جز خواری و ذلت و عصیان در بارگاه الهی ندارد. ثالثاً: وفاداری به این پیمان ـ مانند بیعتکنندگان رضوان ـ به رضایت الهی میانجامد و رسیدن به بالاترین مقامات بندگی خدا را برای شخص رقم می زند و به تعبیر ادامه همین آیه: کسى که به پیمانى که با خدا بسته است وفا کند، خدا بهزودی پاداشى بزرگ به او مى دهد.
نویسنده : م.ش
نویسنده : م.ش